Công an tỉnh Quảng Ngãi vừa phát đi cảnh báo khẩn cấp về sự bùng nổ của các ứng dụng (app) cho vay tiền trực tuyến, vốn là một hình thức biến tướng của "tín dụng đen 4.0". Với những lời mời chào hấp dẫn như "duyệt vay nhanh", "thủ tục đơn giản" và "giải ngân ngay" được quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội, các ứng dụng này đang giăng ra một cái bẫy tinh vi, đẩy nhiều người dân từ khoản nợ vài triệu đồng vào vòng xoáy nợ nần lên đến hàng trăm triệu.
Các app vay tiền đăng quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội
Hiện nay, ngoài một số ít các công ty tài chính, tổ chức tín dụng lớn, được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cấp phép, đã phát triển ứng dụng riêng để phục vụ nhu cầu vay vốn nhanh của người dân. Phần lớn các app vay tiền đăng quảng cáo rầm rộ trên mạng là biến tướng của “tín dụng đen” thời đại 4.0 hoặc lừa đảo. Khi đã vay tiền từ các ứng dụng này thì nạn nhân sẽ phải đối mặt với nhiều hậu quả và hệ lụy:
- Lãi suất “cắt cổ” trên trời: Khoản vay ban đầu có thể nhỏ, nhưng với các loại “phí dịch vụ”, “phí tư vấn”, “phí trễ hạn” được cộng dồn, lãi suất thực tế có thể lên đến 1.000% - 2.000%/năm. Từ một khoản nợ vài triệu có thể tăng lên hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng, khiến nạn nhân không bao giờ có khả năng trả hết.
- Bị chiếm đoạt và sử dụng dữ liệu cá nhân: Khi cài đặt các app này là việc phải cấp quyền truy cập vào toàn bộ dữ liệu trên điện thoại: danh bạ, hình ảnh, tin nhắn, vị trí, tài khoản mạng xã hội... Đây chính là “con tin” mà các đối tượng sẽ sử dụng để khống chế và đe dọa nạn nhân.
- Bị khủng bố, đe dọa và bôi nhọ danh dự: Đây là kịch bản chung cho tất cả nạn nhân. Khi chậm trả nợ, các đối tượng sẽ bắt đầu chiến dịch khủng bố, tấn công tinh thần.
- Bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản: Nhiều trường hợp, sau khi dụ nạn nhân làm hồ sơ, các đối tượng còn vẽ ra các lý do như “sai thông tin”, “cần phí xác minh”... để yêu cầu chuyển thêm tiền và chiếm đoạt.
Theo cơ quan công an, người dân có thể nhận biết các ứng dụng lừa đảo này qua một số đặc điểm chung. Chúng thường xuất hiện với quảng cáo quá hấp dẫn nhưng lại không có thông tin pháp nhân rõ ràng, không có website chính thức hoặc website rất sơ sài. Một dấu hiệu đáng ngờ khác là ứng dụng yêu cầu cấp ngay các quyền truy cập vô lý vào dữ liệu riêng tư ngay khi cài đặt. Dù quảng cáo lãi suất thấp, chúng lại không minh bạch về các loại phí phát sinh và chỉ liên lạc qua mạng xã hội thay vì có văn phòng giao dịch cụ thể.
Để chủ động phòng tránh, công an khuyến cáo người dân tuyệt đối không tải hay cài đặt các ứng dụng vay tiền từ quảng cáo trên mạng hoặc tin nhắn rác. Khi có nhu cầu vay vốn, người dân nên tìm đến các ngân hàng hoặc công ty tài chính hợp pháp, được Ngân hàng Nhà nước cấp phép, có thông tin minh bạch và hoạt động dưới sự giám sát của pháp luật. Đặc biệt, không bao giờ cung cấp hình ảnh giấy tờ tùy thân như CCCD, sổ hộ khẩu hay thông tin cá nhân nhạy cảm cho người lạ qua mạng.
Trong trường hợp đã không may rơi vào bẫy, nạn nhân cần giữ bình tĩnh và lập tức ngừng chuyển bất kỳ khoản tiền nào thêm cho các đối tượng. Hãy nhanh chóng gỡ bỏ ứng dụng khỏi điện thoại, thay đổi toàn bộ mật khẩu của các tài khoản cá nhân quan trọng như email, mạng xã hội và ngân hàng. Đồng thời, cần thu thập tất cả bằng chứng như tin nhắn, hình ảnh, bản ghi âm cuộc gọi đe dọa và trình báo ngay với cơ quan công an địa phương để được hỗ trợ kịp thời. Việc thông báo sớm cho gia đình và bạn bè cũng rất quan trọng để họ cảnh giác trước các thủ đoạn của kẻ xấu.
