Chủ tịch Quốc hội: Tăng cường quản lý rủi ro tài sản số, trí tuệ nhân tạo

"Mỗi người dân, doanh nghiệp có một trợ lý ảo"

Cho ý kiến góp ý dự thảo luật Công nghiệp, công nghệ số tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 9.6, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn bày tỏ ủng hộ luật Công nghiệp công nghệ số cùng luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo có hiệu lực sớm nếu các nghị định, thông tư hướng dẫn được chuẩn bị kỹ, đồng bộ. 

ẢNH: GIA HÂN

Theo ông, việc này là cấp bách nhằm triển khai thực hiện Nghị quyết 57 (về đột phá khoa học, công nghệ, chuyển đổi số), Nghị quyết 68 (về phát triển kinh tế tư nhân) của Bộ Chính trị.

"Trong chiến lược phát triển kinh tế giai đoạn 2025 - 2030, vấn đề có tính bứt phá, nổi bật là chuyển đổi số, phát triển trí tuệ nhân tạo AI; mỗi người dân, doanh nghiệp có một trợ lý ảo", Chủ tịch Quốc hội nói, và cho rằng luật này ra đời rất kịp thời.

Cũng theo Chủ tịch Quốc hội, hiện một số nước đã thành lập ủy ban quốc gia về trí tuệ nhân tạo. Kế bên mình là Thái Lan, Singapore đã có từ lâu. Từ đó, ông đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát, hoàn thiện các quy định để đảm bảo đồng bộ với các luật khác, không chồng chéo với các luật hiện hành, đồng thời tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho doanh nghiệp công nghệ số phát triển.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị làm rõ cơ chế ưu đãi cho các ngành công nghiệp chiến lược như công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, đồng thời đảm bảo tính khả thi trong triển khai các chính sách hỗ trợ.

"Gần chúng ta nhất có Trung Quốc đã đi tắt đón đầu trong các chính sách này. Bây giờ, nói về trí tuệ nhân tạo trên thế giới thì nước Mỹ đi đầu, Trung Quốc ở vị trí số 2, nhưng có nhiều người nói Trung Quốc hiện nay đang vươn lên số 1", Chủ tịch Quốc hội nói, nhấn mạnh Việt Nam cần phải có chính sách hỗ trợ, triển khai kịp thời với các ngành chiến lược này.

Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh phải tăng cường các quy định về quản lý rủi ro, đặc biệt trong lĩnh vực tài sản số và trí tuệ nhân tạo để vừa khuyến khích đổi mới sáng tạo, vừa bảo vệ quyền lợi của người dân và doanh nghiệp.

Góp ý cho luật Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, Chủ tịch Quốc hội đề nghị tiếp tục đề nghị tham khảo kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn trong nước để sửa luật nếu không sẽ lạc hậu so với tình hình thế giới. Ông đề nghị dự luật phải làm rõ các khái niệm "công nghệ số", "đổi mới sáng tạo", "kinh tế số" để tránh hiểu lầm hoặc áp dụng không thống nhất.

ẢNH: GIA HÂN

Chính phủ sẽ quy định chặt chẽ những rủi ro tài sản số, trí tuệ nhân tạo

Báo cáo tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ KH-CN Bùi Hoàng Phương cho biết, cơ quan soạn thảo và thẩm tra rà soát những nội dung quy định để đảm bảo không chồng chéo với các luật khác, tạo hành lang pháp lý cho doanh nghiệp công nghệ số phát triển; đảm bảo ưu đãi rõ ràng, để các doanh nghiệp công nghệ số, người làm công nghệ số có thể triển khai thực hiện được.

Liên quan đến những nội dung về quản lý rủi ro trong tài sản số cũng như trí tuệ nhân tạo, ông Phương cho hay, Bộ KH-CN phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Khoa học - Công nghệ - Môi trường của Quốc hội đưa ra những quy định khung mang tính nguyên tắc và giao Chính phủ ban hành quy định quản lý chặt chẽ về những rủi ro có thể xảy ra do sử dụng trí tuệ nhân tạo AI, tài sản số hay tài sản ảo.

Về thời gian có hiệu lực của luật, ông Phương thông tin, hiện nay dự thảo các văn bản hướng dẫn của luật Công nghiệp công nghệ số đã được Bộ KH-CN chủ động xây dựng xong. Ngay sau khi được thông qua, Bộ KH-CN sẽ trình Chính phủ để ban hành sớm nghị định này, dự kiến chỉ trong năm 2025.

Dự thảo luật Công nghiệp, công nghệ số mới nhất quy định nguyên tắc bảo đảm khả năng kiểm soát thuật toán, mô hình trí tuệ nhân tạo. Cùng đó, kiểm soát rủi ro trong suốt vòng đời của hệ thống trí tuệ nhân tạo.

Hệ thống trí tuệ nhân tạo tương tác trực tiếp với con người phải có thông báo cho người sử dụng biết việc đang tương tác với hệ thống trí tuệ nhân tạo, trừ trường hợp người sử dụng hiển nhiên biết về việc đang tương tác với hệ thống trí tuệ nhân tạo.

Tài sản số là tài sản theo quy định tại bộ luật Dân sự, được thể hiện dưới dạng dữ liệu số, được tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao và xác thực bởi công nghệ số trên môi trường điện tử. Tài sản số bao gồm: tài sản ảo trên môi trường điện tử và tài sản mã hóa. Nội dung quản lý với tài sản số trong lĩnh vực chuyên ngành được thực hiện theo quy định của Chính phủ phù hợp với điều kiện thực tiễn.