Chính phủ vừa chính thức ban hành Nghị định số 329/2025 quy định về việc cấp phép thành lập, hoạt động ngân hàng và quản lý ngoại hối tại Trung tâm tài chính quốc tế (IFC) tại Việt Nam.
Một trong những nguyên tắc cốt lõi xuyên suốt nghị định là tính minh bạch và sự giám sát chặt chẽ đối với mọi luồng tiền. Theo đó, tất cả các giao dịch chuyển tiền qua biên giới IFC đều phải ghi rõ mục đích cụ thể.
Các nhà đầu tư và thành viên liên quan có trách nhiệm cung cấp đầy đủ căn cứ để ngân hàng đối chiếu và kiểm tra, đảm bảo dòng tiền đi đúng bản chất kinh tế, đồng thời triệt tiêu các nguy cơ về rửa tiền hoặc sử dụng vốn sai mục đích trong hệ thống tài chính.
Trong mô hình vận hành của IFC, vai trò của các ngân hàng thành viên được nâng tầm như những đơn vị kiểm soát cửa ngõ. Nghị định quy định rõ khi cung ứng dịch vụ ngoại hối, ngân hàng không chỉ tiếp nhận yêu cầu thuần túy mà phải chủ động xem xét hồ sơ, chứng từ gắn liền với giao dịch thực tế của khách hàng. Trách nhiệm tuân thủ và quản lý rủi ro thuộc về chính hệ thống ngân hàng thông qua việc tự xây dựng quy trình nội bộ nghiêm ngặt.
Giao dịch ngoại tệ tại ngân hàng (Ảnh: Tiến Tuấn).
Đối với dòng vốn đầu tư nước ngoài, quy định yêu cầu bắt buộc các giao dịch chuyển vốn vào, cũng như việc chuyển lợi nhuận và các khoản thu hợp pháp ra khỏi IFC, phải thực hiện thông qua tài khoản vốn mở tại các ngân hàng thành viên. Sự tách bạch này giúp cơ quan điều hành dễ dàng theo dõi biến động cán cân thanh toán và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư quốc tế khi hoạt động tại Việt Nam.
Đáng chú ý, Nghị định 329/2025 đã đưa ra sự phân biệt rõ nét về thủ tục hành chính dựa trên cơ cấu sở hữu vốn của các doanh nghiệp thành viên.
Cụ thể, những thành viên do nhà đầu tư nước ngoài sở hữu 100% vốn điều lệ sẽ được hưởng cơ chế ưu đãi khi được miễn thủ tục đăng ký giao dịch ngoại hối đối với các khoản đầu tư ra nước ngoài từ IFC.
Ngược lại, đối với nhóm thành viên không thuộc diện sở hữu 100% vốn ngoại, quy trình quản lý sẽ chặt chẽ hơn khi yêu cầu doanh nghiệp phải đăng ký giao dịch ngoại hối với cơ quan điều hành địa phương trước khi chuyển vốn ra nước ngoài.
Mọi thay đổi về quy mô hoặc nội dung khoản đầu tư đều phải thực hiện đăng ký điều chỉnh bắt buộc qua tài khoản chuyên biệt, nhằm đảm bảo nhà nước luôn kiểm soát được dòng vốn luân chuyển ra khỏi lãnh thổ, tránh tình trạng chảy máu ngoại tệ không kiểm soát.
Một điểm mới mang tính đột phá trong nghị định này là quy định cho phép các ngân hàng thương mại 100% vốn trong nước được phép tham gia vào thị trường trái phiếu quốc tế. Tuy nhiên, quyền lợi này đi kèm với các điều kiện an toàn tài chính khắt khe để phòng ngừa rủi ro hệ thống.
Theo đó, tổng mức đầu tư vào trái phiếu phát hành bằng ngoại tệ ở nước ngoài của các ngân hàng nội địa không được vượt quá 7% vốn tự có của ngân hàng. Đơn vị thực hiện phải tự cân đối nguồn vốn và đảm bảo các tỷ lệ an toàn thanh khoản theo quy định chung.
Đặc biệt, để đảm bảo chất lượng tài sản, các trái phiếu này bắt buộc phải được xếp hạng tín nhiệm bởi một trong ba tổ chức uy tín hàng đầu thế giới là Standard & Poor’s, Moody’s hoặc Fitch Ratings.
