Báo cáo giải trình, tiếp thu các ý kiến về dự án Luật Đất đai sửa đổi , Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết cần sớm áp mức thuế cao hơn với người có nhiều nhà, đất như yêu cầu tại Nghị quyết số 18-NQ/TW nhằm điều tiết chênh lệch địa tô có được do quy hoạch của Nhà nước.
Điều này nhằm tránh tình trạng tổ chức, cá nhân thu gom đất, cản trở khả năng tiếp cận đất đai của các nhà đầu tư khác có cùng năng lực hoặc năng lực tốt hơn để thực hiện các dự án đầu tư do lợi thế thuộc về người đang có quyền sử dụng đất.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ cần khẩn trương đề xuất quy định mức thuế cao hơn với người sử dụng nhiều nhà, đất, đầu cơ đất.
Theo báo cáo kết quả lấy ý kiến Nhân dân đối với Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) trước đó, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết, một trong những quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết 18 đó là, quy định mức thuế cao hơn đối với người sử dụng nhiều diện tích đất, nhiều nhà ở, đầu cơ đất, chậm sử dụng đất, đất bỏ hoang.
So với Luật Đất đai năm 2013 thì Khoản 1 Điều 147 Dự thảo quy định các khoản thu tài chính từ đất đai bổ sung thêm khoản thu mới là tiền sử dụng đất trong trường hợp sử dụng đất đa mục đích. Đối chiếu những quan điểm, mục tiêu của Nghị quyết 18 thì Dự thảo vẫn chưa giải quyết thỏa đáng vấn đề là thuế sử dụng đất chưa được quy định cụ thể, không thể hiện điểm mới, chưa đáp ứng yêu cầu mức thuế cao hơn đối với người sử dụng nhiều diện tích, nhiều nhà ở…
“Quan điểm này được đông đảo nhân dân quan tâm nhưng hiện nay vẫn chưa được cụ thể hóa bởi quy định pháp luật trong Dự thảo luật”, báo cáo nêu rõ.
Do đó, đề nghị đưa vào Dự thảo luật các quy định cụ thể về đối tượng sẽ bị áp dụng mức thuế cao, đối tượng được áp thuế bình thường, các trường hợp miễn giảm, xây dựng một hệ thống để thông báo cho người dân biết số tiền thuế họ đóng vào được dùng vào những việc gì, tạo điều kiện cho người dân tham gia vào công tác giám sát việc sử dụng thuế của nhà nước.
Cùng với đó là những khoản thu nhằm điều tiết hiệu quả chênh lệch địa tô, nhất là phần giá trị tăng thêm không do người sử dụng đất đầu tư.
Trước đó, tại hội thảo góp ý dự thảo Luật Đất đai tháng 3/2023, các chuyên gia cho rằng cần có quy định rõ về đối tượng sẽ bị áp mức thuế cao hơn, được miễn, giảm, hưởng ưu đãi thuế. Về lâu dài, chuyên gia khuyến nghị cần nghiên cứu áp dụng thuế bất động sản với nhà thứ hai trở lên.
GS.TS Hoàng Văn Cường, Phó Hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, cần phải tập trung xử lý hành vi đầu cơ, cố tình kiếm lời nhờ vào việc mua đi, bán lại đất đai, nhà ở, khi đó, không chỉ mang lại nguồn thu cho nhà nước và quan trọng hơn là điều tiết hành vi sử dụng đất. Cùng với đó sẽ tạo cơ hội cho người dân có thể thực hiện được giấc mộng an cư, thay vì như hiện nay, giá nhà đất bị đẩy lên quá cao.
"Sử dụng chính sách thuế để điều tiết vào những người chiếm dụng đất đai nhiều hơn, hay giá trị đất đai tăng lên thì mức nộp thuế nhiều hơn. Điều này buộc mỗi người phải tính toán xem liệu mua nhà đất để đấy, có đủ tiền để trả thuế hàng năm hay không và như vậy, người dân, nhà đầu cơ sẽ phải điều tiết hành vi của mình. Như vậy sẽ làm giá đất đai trên thị trường giảm xuống", GS.TS Hoàng Văn Cường nói.
