Bộ trưởng Y tế lý giải đề xuất "đàn ông 2 con, không còn vợ, được ưu tiên mua nhà xã hội"

Sáng 23.10, thảo luận tổ về luật Dân số (sửa đổi) và luật Phòng bệnh, tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, Việt Nam đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số và tỷ lệ mức sinh thay thế ngày càng giảm, đòi hỏi phải có những giải pháp căn cơ, cấp bách. 

ẢNH: QUOCHOI

Dân số có vai trò quan trọng liên quan đến sự tồn vong của dân tộc, đất nước và còn là nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội. Theo bà Lan, đây là "dự luật khó, các vấn đề được đưa ra đã cân nhắc kỹ".

Nói về quy định mang thai hộ, Bộ trưởng cho biết, nội dung này có trong luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, khi đưa ra thì dư luận xã hội, các ý kiến rất gay gắt, bàn luận rất kỹ, bởi liên quan đến nhiều mặt của xã hội, vấn đề pháp lý, quyền lợi của những người mang thai hộ, vấn đề hệ lụy tâm lý xã hội... Việt Nam là một trong ít nước có quy định về mang thai hộ.

Cơ sở quy định này là quyền được làm mẹ của phụ nữ hiếm muộn, mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, với tính chất tự nguyện. Quốc hội thời điểm đó thảo luận rất kỹ và lựa chọn quy định để khi triển khai tránh việc lợi dụng, lạm dụng mang thai hộ. 

Do đó, lãnh đạo Bộ Y tế cho rằng vấn đề mang thai hộ không nên đưa vào dự án luật Dân số. Bởi vấn đề này sẽ được xem xét, tính toán dựa trên nhiều yếu tố kinh tế - xã hội để có quyết định phù hợp khi Quốc hội sửa đổi luật Hôn nhân và Gia đình.

Liên quan đến các chính sách trong dự án luật Dân số, Bộ Y tế rất mong muốn có những chính sách cụ thể, đặc biệt là chính sách hỗ trợ bằng tiền. Tuy nhiên, theo bà Lan, việc này cần được cân đối trên nhiều phương diện, đặc biệt là nguồn lực tài chính.

Đáng chú ý, với chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội cho các gia đình sinh đủ 2 con, dự thảo luật đề xuất bổ sung thêm đối tượng ưu tiên. Hiện các nhóm được ưu tiên mua, thuê mua nhà ở xã hội gồm gia đình người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ, người khuyết tật, người được bố trí tái định cư.

Song, trên thực tế, nhu cầu mua nhà ở xã hội hiện nay rất lớn, không phải tất cả đối tượng đăng ký đều được mua. Vì thế, Chính phủ đề nghị bổ sung thêm đối tượng ưu tiên là những gia đình mà phụ nữ sinh đủ 2 con hoặc nam giới có 2 con đẻ mà người vợ đã qua đời. 

Mục tiêu là nhằm giúp các gia đình sinh đủ 2 con có thêm điều kiện sinh hoạt. Các nhóm đối tượng theo đề xuất sẽ nằm trong nhóm đối tượng được ưu tiên mua nhà.

"Khi chấm điểm thì điểm của nhóm này ở mức cao giống với các nhóm đối tượng ưu tiên khác. Chứ còn bây giờ cứ xếp hàng thì không biết bao giờ mới đủ điều kiện để mua nhà. Luật Dân số tiếp cận góc độ như vậy", Bộ trưởng Lan giải thích.

Bộ trưởng Bộ Y tế cũng cho biết, với ý kiến đề xuất mở rộng thêm với nhóm đối tượng có con ngoài giá thú thì phải cân nhắc.