Thảo luận về nội dung kinh tế xã hội tại hội trường kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV sáng 29.10, đại biểu Nguyễn Thị Hà (Bắc Ninh) bày tỏ băn khoăn trước vấn nạn bạo lực học đường, đặc biệt là sự phức tạp của bạo lực trên không gian mạng.
Theo bà, hệ lụy của bạo lực học đường là vô cùng nghiêm trọng và lâu dài. Về thể chất nhiều học sinh bị thương thậm chí tử vong.
"Về tinh thần nhiều em bị sang trấn, rối loạn tâm lý, trầm cảm, cô lập. Những giáo viên bị bạo lực phải sống trong lo sợ, dễ bị tổn thương và mất dần nhiềm tin về giá trị tôn sư trọng đạo", nữ đại biểu chia sẻ.
Đại biểu Nguyễn Thị Hà (Bắc Ninh)
ẢNH: GIA HÂN
Đáng nói hơn theo bà, bạo lực học đường không còn là hiện tượng đơn lẻ, gây tác động dư luận, tạo ra câu hỏi nhức nhối: Phải chăng kỷ cương học đường đang dần bị xem nhẹ? "Áp lực của giáo viên hiện nay không phải là đồng lương, mà là nỗi sợ hãi khi phải làm việc trong chính ngôi trường của mình", đại biểu Nguyễn Thị Hà băn khoăn.
Tuy nhiên, xã hội lại có xu hướng đẩy mọi trách nhiệm về nhà trường, xem việc ngăn chặn bạo lực là trách nhiệm của giáo viên, mà quên rằng bạo lực học đường là kết quả sự tác động đan xen giữa gia đình, nhà trường và xã hội.
Theo đại biểu đoàn Bắc Ninh, gia đình là môi trường đầu tiên hình thành nên nhân cách của mỗi người. Nhưng một số cha mẹ hiện nay lại thiếu thời gian, thiếu kỹ năng giáo dục cảm xúc. Nhất là không kiểm soát được việc con xem những sách báo, tin ảnh game có tính bạo lực cao, thậm chí có người có hành vi bạo lực trước mặt con.
"Một đứa trẻ không tự nhiên là hung hăng, mà có thể là kết quả của một môi trường gia đình thiếu yêu thương, thiếu kỷ luật và thiếu tình thương", bà Hà nói.
Song đại biểu cũng chỉ rõ từ phía nhà trường, một số trường còn nặng về thành tích, chưa chú trọng giáo dục đạo đức kỹ năng sống. Các biện pháp kỷ luật chưa thực sự có hiệu quả với những tình huống bắt nạt xảy ra. Còn có giáo viên chưa có kỹ năng quản lý cảm xúc và xử lý tình huống bạo lực. Trong khi đó, về phía xã hội thiếu gắn kết, thờ ơ.
Đánh giá trong bối cảnh này, Thông tư 19 của Bộ GD-ĐT đã nhấn mạnh đến tinh thần nhân văn, giáo dục phục hồi cho đối tượng bắt nạt, song theo đại biểu, sự nhân văn chỉ có thể được phát huy hiệu quả với hệ thống hỗ trợ và tư vấn tâm lý chuyên nghiệp.
Phần lớn các trường học tại Việt Nam hiện nay chưa có cơ sở tư vấn tâm lý học đường chuyên nghiệp. Nhiều nơi phòng tư vấn tâm lý học đường còn trên danh nghĩa và giáo viên chủ nhiệm tự xoay sở khi chưa được đào tạo chuyên sâu về kỹ năng.
Từ đó, nữ đại biểu kiến nghị, nhà trường và gia đình cần có trách nhiệm liên đối với con em là học sinh vi phạm nghiêm trọng. Đưa giáo dục kỹ năng làm cha mẹ, giáo dục cảm xúc vào chương trình đào tạo cộng đồng. Đồng thời, xây dựng cơ chế phản ứng nhanh trong trường học, kết nối với công an, chính quyền địa phương và cơ sở y tế khi xảy ra bạo lực học đường.
Đặc biệt, các nền tảng mạng xã hội cần có trách nhiệm hơn trong việc đưa thông tin nhằm kiểm soát nội dung bạo lực mạng, bạo lực học đường. "Đề nghị có thể bổ sung các hình thức kỷ luật mang tính phục hồi nhưng vẫn đủ sự răn đe, điều chỉnh hành vi để học sinh có thể nhận ra sai lầm và không tái phạm", bà Hà nói.
Cụ thể, theo bà có thể tổ chức hoạt động lao động cộng đồng, tham gia chương trình tư vấn bắt buộc hoặc hình thức xin lỗi công khai dưới sự hướng dẫn của nhà trường. Xây dựng tiêu chí kiểm định năng lực tư vấn tâm lý học đường.
