Viện Kiểm sát Nhân dân TP.HCM vừa ban hành cáo trạng số 382 truy tố 10 bị can trong vụ án Công ty TNHH MTV Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận sai phạm chuyển nhượng ở 2 dự án tại quận 7 và huyện Nhà Bè.
4 bị can bị truy tố nguyên là cán bộ Thành ủy TP.HCM là ông Tất Thành Cang, cựu Phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM; Phạm Văn Thông, cựu phó Chánh Văn phòng Thành ủy; Huỳnh Phước Long, cựu Trưởng phòng Quản lý đầu tư kinh doanh vốn, Văn phòng Thành ủy và Phan Thanh Tân, cựu phó Chánh Văn phòng Thành ủy.
6 bị can nguyên cán bộ Công ty Tân Thuận là Trần Công Thiện, cựu Tổng giám đốc; Nguyễn Văn Minh, cựu Chủ tịch HĐTV; Trần Tấn Hải, cựu phó Tổng giám đốc; Nguyễn Thị Ngọc Bích, cựu Kế toán trưởng; Nguyễn Hoàng Việt, cựu kiểm soát viên và Nguyễn Xuân Tùng, cựu Trưởng phòng Kinh doanh tổng hợp.
Cả 10 bị can nói trên cùng bị khởi tố tội danh "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí".
Theo cáo trạng, Công ty Tân Thuận là doanh nghiệp Nhà nước được thành lập năm 1998, vốn điều lệ 5 tỷ đồng. Sau nhiều lần tăng vốn, đến 2011 vốn là 126 tỷ đồng.
Tháng 11/2000, Công ty Tân Thuận được UBND huyện Nhà Bè giao nhiệm vụ đầu tư xây dựng dự án Phước Kiển, xã Phước kiển; được Ban tài chính quản trị thành ủy (nay là Văn phòng Thành ủy) thuận chủ trương cho đầu tư dự án.
Năm 2007, dự án được UBND huyện Nhà Bè phê duyệt quy hoạch 1/2000. Đến tháng 8/2009, UBND TP.HCM chấp thuận địa điểm cho Tân Thuận đầu tư dự án Phước Kiển, tổng diện tích 509.214m2 thời hạn đến 10/8/2010, được gia hạn lần cuối đến 31/12/2013.
Đến thời hạn 31/12/2013, Tân Thuận mới hiệp thương đền bù được diện tích 324.970,6m2 đất và chi số tiền đền bù là hơn 151 tỷ đồng nên chưa hoàn tất việc bồi thường, lập và trình phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 dẫn đến hết hạn.
Tháng 8/2016, CTCP Quốc Cường Gia Lai (QCGL) có văn bản đề nghị hợp tác đầu tư với tỷ lệ 75:25 hoặc xin nhận chuyển nhượng 100% dự án Phước Kiển.
Ông Trần Công Thiện chỉ đạo Nguyễn Xuân Tùng thuê Công ty TNHH Kiểm toán và Dịch vụ tin học TP.HCM thẩm định và đã ban hành chứng thư thẩm định giá số 04 ngày 17/4/2017 xác định diện tích 324.970,6m2 đất tại dự án Phước Kiển có giá bình quân 1,05 triệu đồng/m2, mục đích thẩm định là "Tư vấn giá trị đất để phục vụ đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty".
Hai ngày sau, ngày 19/4/2017, ông Thiện triệu tập Hội đồng xây dựng giá bất động sản kinh doanh của Tân Thuận gồm ông Thiện (Chủ tịch), ông Hải, ông Tùng, bà Bích để họp và chỉ căn cứ duy nhất vào giá trong chứng thư số 04 có mục đích "Tư vấn giá trị đất để phục vụ đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty" thống nhất đơn giá hợp tác với QCGL là 1,05 triệu đồng/m2, theo tỷ lệ 30:70.
Ngày 25/4/2017, ông Thiện ký tờ trình gửi HĐTV về việc QCGL đề nghị hợp tác đầu tư dự án Phước Kiển.
Thời điểm tháng 4/2017, thành viên HĐTV Công ty Tân Thuận chỉ có mình ông Thiện, không đủ số lượng thành viên theo quy định nhưng ngày 26/4/2017, ông Thiện vẫn đại diện HĐTV ký văn bản kiến nghị Văn phòng Thành ủy thuận chủ trương cho Công ty Tân Thuận hợp tác với QCGL để triển khai dự án với lý do muốn tiếp tục triển khai dự án phải làm thủ tục lại từ đầu theo quy định và phải chứng minh năng lực tài chính. Dự án dự kiến tổng đầu tư hơn 6.000 tỷ, Tân Thuận phải chứng minh vốn chủ sở hữu 1.200 tỷ và ký quỹ nên không thể chứng minh năng lực tài chính.
Văn bản của Tân Thuận gửi Văn phòng Thành ủy nêu rõ, tổng diện tích chuyển nhượng là 323.387m2, trong đó 281.407m2 có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã sang tên cho Tân Thuận, còn 41.880m2 đất chưa sang tên cho công ty; tổng giá trị khu đất là 358 tỷ đồng, đơn giá trung bình là hơn 1,1 triệu đồng/m2.
Ngày 8/5/2017, Văn phòng Thành ủy lập tờ trình do ông Thông ký, trình ông Cang về dự thảo thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó bí thư Trường trực Thành ủy về phương thức đầu tư, khai thác kinh doanh dự án khu dân cư Phước Kiển.
Ngày 16/5/2017, Văn phòng Thành ủy ban hành thông báo do ông Thông ký, truyền đạt ý kiến của ông Cang chấp thuận chủ trương cho Tân Thuận chuyển nhượng một phần đất đã đền bù, công trình đã đầu tư tại dự án Phước Kiển.
Ngày 18/5/2017, Hội đồng xác định giá Tân Thuận họp, thống nhất đơn giá chuyển nhượng dự án Phước Kiển tối thiểu là 1,25 triệu đồng/m2.
Ngày 19/5/2017, ông Thiện ký văn bản gửi HĐTV về việc QCGL đề nghị hợp tác đầu tư xây dựng dự án Phước Kiển với giá chuyển nhượng tạm tính là hơn 427 tỷ, đơn giá 1,29 triệu đồng/m2.
Ngày 22/5/2017, ông Thiện ký công văn gửi Văn phòng Thành ủy xin chủ trương chuyển nhượng phần đã đã đền bù tại dự án cho QCGL với giá 1,29 triệu đồng/m2.
Nhận được văn bản, ngày 23/5/2017, ông Thông bút phê giao Phòng quản lý đầu tư kinh doanh vốn tham mưu, đề xuất. Hai ngày sau, ông Thông bút phê "đồng ý với đề xuất của phòng QLĐTKDV".
Đến ngày 30/5/2017, ông Cang bút phê "đồng ý với đề xuất của Văn phòng" vào tờ trình của Văn phòng Thành ủy, quyết định việc chuyển nhượng dự án Phước Kiển của Tân Thuận cho QCGL.
Ngày 2/6/2017, HĐQT Tân Thuận gồm ông Thiện, ông Việt (ban kiểm soát) và bà Ngoan (thư ký) tiến hành họp thông qua chủ trương chuyển nhượng phần diện tích đã đền bù tại dự án Phước Kiển cho QCGL. Cùng ngày, ông Thiện ký ban hành Nghị quyết 615 thông qua chủ trương, giao Tổng giám đốc công ty thực hiện việc chuyển nhượng.
Ngày 5/6/2017, ông Thiện đại diện Tân Thuận ký hợp đồng 203, sau đó ký tiếp 3 phụ lục kèm theo chuyển nhượng quyền sử dụng đất diện tích 324.970,6m2 đất trị giá hơn 419 tỷ đồng cho QCGL do bà Nguyễn Thị Như Loan làm đại diện. Đến ngày 4/10/2017, QCGL đã chuyển hơn 374 tỷ đồng cho Tân Thuận; ngày 20/10/2017, nộp tiền thuế VAT hơn 23 tỷ đồng.
Căn cứ chỉ đạo của Văn phòng Thành ủy, ngày 8/5/2018, Tân Thuận và QCGL ký hợp đồng hủy bỏ hợp đồng chuyển nhượng 203; công ty Tân Thuận đã trả lại cho QCGL hơn 374 tỷ, tiền thuế hơn 23 tỷ và tiền lãi hơn 21 tỷ.
Cáo trạng nêu, các cá nhân thuộc Thành ủy, Văn phòng Thành ủy, Công ty Tân Thuận gồm ông Cang, Thông, Long, Thiện, Hải, Tùng, Bích, Việt đã xây dựng giá, thống nhất chủ trương, ký hợp đồng chuyển nhượng một phần đất đã đền bù tại dự án Phước Kiển mà không thực hiện thẩm định giá để xác định lại giá trị quyền sử dụng đất theo giá thị trường tại thời điểm chuyển nhượng (2017), không thực hiện đấu giá theo quy định, gây thất thoát tài sản Nhà nước hơn 202 tỷ đồng.
Ngoài ra, 9/10 bị can (không gồm ông Cang) đã đồng ý cho Tân Thuận chuyển nhượng phần đất đã đền bù tại dự án khu dân cư Ven Sông, quận 7 cho QCGL mà không thực hiện thẩm định giá để xác định lại giá trị quyền sử dụng đất theo giá thị trường tại thời điểm chuyển nhượng (2017) và không thực hiện đấu giá theo quy định, gây thất thoát tài sản Nhà nước hơn 532 tỷ đồng.
Do cần có thời gian để tiếp tục điều tra, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân thuộc UBND TP.HCM trong việc ban hành Quyết định 6171 ngày 23/11/2017 cho phép Công ty Tân Thuận chuyển nhượng một phần dự án Ven Sông sang QCGL và trách nhiệm của QCGL trong việc nhận chuyển nhượng 2 dự án Ven Sông và Phước Kiển, nên Cơ quan Điều tra đã ban hành quyết định tách hành vi và tài liệu liên quan trong vụ án để tiếp tục điều tra, làm rõ.
