Theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), 6 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu dệt may ước đạt khoảng 22,3 tỷ USD, tăng 17,7% so với cùng kỳ năm 2021.
Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực là hàng may mặc với kim ngạch 16,94 tỷ USD tăng 19,5% so cùng kỳ; xuất khẩu vải đạt 1,4 tỷ USD, tăng 20,8%; xuất khẩu xơ sợi đạt 2,76 tỷ USD, tăng 4,4%; xuất khẩu phụ liệu dệt may đạt 734 triệu USD tăng 22,3%; xuất khẩu vải không dệt đạt 452 triệu USD tăng 25,5%.
Như vậy, trong 6 tháng đầu năm, xuất khẩu dệt may của Việt Nam đã đạt được hơn 51% mục tiêu xuất khẩu đặt ra cho cả năm 2022 là 43,5 tỷ USD.
Mức tăng trưởng ấn tượng của ngành dệt may trong 6 tháng đầu năm đã được phản ánh rõ nét qua báo cáo tài chính quý của hầu hết các doanh nghiệp ngành này. Tuy nhiên, dù kết quả kinh doanh chung 6 tháng đầu năm của doanh nghiệp ngành dệt may vẫn khá tốt nhưng lợi nhuận quý 2 của các doanh nghiệp đã bắt đầu phân hóa.
Lợi nhuận quý 2 bắt đầu phân hóa
Tiếp tục đà tăng trưởng của quý đầu năm, Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex, mã VGT) công bố tổng doanh thu thuần hợp nhất quý 2 đạt hơn 4,768 tỷ đồng, giảm nhẹ so với quý trước nhưng vẫn tăng 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận sau thuế (LNST) quý 2 của Vinatex đạt gần 573 tỷ đồng, tăng 49% so với cùng kỳ.
Theo giải trình của Vinatex, thị trường sợi trong các tháng đầu năm 2022 vẫn phát huy những ảnh hưởng tích cực từ cuối năm 2021 với đơn hàng đều đặn và giá bán tốt. Sang đầu quý 2, mặc dù thị trường có dấu hiệu chững lại, giá bán sợi không tăng, song dự báo được sự tăng cao của giá bông, các đơn vị sợi trong tập đoàn đã đưa ra những quyết sách phù hợp, dự trữ được lượng bông lớn với giá thành rẻ, nhờ đó thu được kết quả tích cực.
Bên cạnh đó, nếu như trong quý 2/2021, tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp may gặp nhiều bất lợi do ảnh hưởng của dịch bệnh thì quý 2 năm nay, tất cả doanh nghiệp may trong tập đoàn đều có lãi, các đơn vị may đã ổn định sản xuất với đơn hàng đầy tải trong 6 tháng đầu năm.
Lũy kế nửa đầu năm 2022, doanh thu thuần của Vinatex tăng 37%, đạt gần 9.681 tỷ đồng, lãi trước thuế đạt 982 tỷ đồng và lãi sau thuế hơn 901 tỷ đồng, lần lượt tăng 56% và 54% so với cùng kỳ.
Năm 2022, Vinatex đặt kế hoạch đạt doanh thu 18.067 tỷ đồng doanh thu và 951 tỷ đồng lãi trước thuế, lần lượt tăng 6,4% và 10,2% so với thực hiện năm 2021. Như vậy, nửa đầu năm tập đoàn đã thực hiện được 53,6% kế hoạch doanh thu và vượt chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế cả năm.
Tương tự Vinatex, CTCP Đầu tư và thương mại TNG (mã TNG) cũng ghi nhận doanh thu và lợi nhuận tiếp tục tăng trưởng hai chữ số trong quý 2. Theo đó, công ty báo doanh thu thuần đạt 1.982 tỷ đồng và LNST gần 87 tỷ đồng, lần lượt tăng 35,7% và 42,3% so với cùng kỳ năm ngoái.
Lũy kế 6 tháng đầu năm, TNG đạt doanh thu thuần 3.242 tỷ đồng, tăng 37% so với cùng kỳ và lãi sau thuế hơn 125 tỷ đồng, tăng 51% so với 6 tháng đầu năm 2021.
Năm 2022, TNG đặt mục tiêu doanh thu đạt 5.990 tỷ đồng, LNST 279 tỷ đồng. Như vậy, 6 tháng đầu năm, công ty đã thực hiện được 54% kế hoạch doanh thu năm và 45% mục tiêu lợi nhuận năm.
Một doanh nghiệp dệt may khác cũng ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng trong quý 2 là Tổng công ty cổ phần Phong Phú (mã PPH) với doanh thu thuần đạt 454 tỷ đồng, và lãi sau thuế đạt 160,4 tỷ đồng, tăng lần lượt 4,8% và 11% so với quý 2/2021.
Lũy kế 6 tháng đầu năm, PPH đạt doanh thu thuần gần 900 tỷ đồng, tăng 9,3%, lợi nhuận trước thuế 324 tỷ đồng, tăng 14% và LNST 322,3 tỷ đồng, tăng 13,7% so với 6 tháng đầu năm 2021.
So với mục tiêu đạt tổng doanh thu hợp nhất 2.260 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 380 tỷ đồng đặt ra cho năm 2022, 6 tháng đầu năm công ty đã thực hiện gần 40% kế hoạch doanh thu và hơn 85% mục tiêu lợi nhuận trước thuế cả năm.
Ở chiều ngược lại, một số doanh nghiệp dệt may dù ghi nhận doanh thu thuần quý 2 tăng so với cùng kỳ năm ngoái, song lợi nhuận lại bị ăn mòn bởi các chi phí.
Theo đó, CTCP Dệt may - Đầu tư - Thương mại Thành Công (mã TCM) công bố doanh thu thuần quý 2 đạt hơn 1.048 tỷ đồng, tăng 7%. Tuy nhiên, do lỗ chênh lệch tỷ giá, chi phí tài chính tăng đột biến 2,67 lần lên gần 29 tỷ đồng và chi phí quản lý doanh nghiệp tăng 6%, lên hơn 45 tỷ đồng khiến LNST của công ty chỉ đạt 55 tỷ đồng, giảm 6% so với cùng kỳ.
Lũy kế 6 tháng đầu năm, doanh thu và LNST của công ty vẫn tăng trưởng lần lượt 13% và 6% so với cùng kỳ, đạt 2.170 tỷ đồng và gần 129 tỷ đồng. Sau 6 tháng, công ty đã thực hiện được 52% kế hoạch doanh thu và hơn 50% chỉ tiêu LNST cả năm.
Cùng ghi nhận LNST quý 2 giảm nhẹ so với cùng kỳ, CTCP Sợi Thế Kỷ (mã STK) cho biết, trong kỳ doanh thu thuần của công ty đạt 529,5 tỷ đồng, tăng gần 4%. Dù doanh thu tài chính tăng gần 2,4 lần, lên mức 5,5 tỷ đồng và chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí bán hàng đều giảm nhưng chi phí tài chính lại tăng mạnh lên 15 tỷ đồng, trong khi cùng chỉ hơn 320 triệu đồng. Kết quả, Sợi Thế Kỷ lãi sau thuế 69,4 tỷ đồng, giảm nhẹ gần 2% so với cùng kỳ.
Tính chung 6 tháng đầu năm, doanh thu thuần của Sợi Thế Kỷ vẫn đạt gần 1.170 tỷ đồng, tăng 8% so cùng kỳ, LNST cũng tăng 3% lên 145 tỷ đồng. Sau 6 tháng, công ty đã hoàn thành gần 45% kế hoạch doanh thu và hơn 48% mục tiêu lợi nhuận cả năm.
Không chỉ tăng trưởng thụt lùi, Tổng công ty cổ phần Dệt may Hà Nội (Hanosimex, mã HSM) còn lỗ ròng trong quý 2. Cụ thể, trong kỳ, Hanosimex ghi nhận doanh thu thuần đạt 447 tỷ đồng, tăng 9,3% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, giá vốn bán hàng cũng tăng 15,5% khiến lợi nhuận gộp của công ty giảm 22,5% xuống 51,2 tỷ đồng.
Doanh thu tài chính tăng nhẹ trong khi chi phí tài chính tăng gấp đôi lên 24,1 tỷ đồng và chi phí bán hàng cũng tăng đáng kể lên 17,6 tỷ đồng, bù lại chi phí quản lý doanh nghiệp giảm gần một nửa so với cùng kỳ, xuống 25,3 tỷ đồng. Kết quả, Hanosimex lỗ sau thuế 5,4 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lãi 6,2 tỷ đồng.
Dù lỗ ròng trong quý 2 song lũy kế 6 tháng, Hanosimex ghi nhận doanh thu thuần 922 tỷ đồng, tăng 18,8% so với cùng kỳ và LNST đạt 31,2 tỷ đồng, tăng 78,3% so với 6 tháng năm 2021.
Đối mặt nhiều thách thức những tháng cuối năm
Dù tăng trưởng chung của ngành dệt may vẫn khá tốt trong quý 2, song bức tranh lợi nhuận của các doanh nghiệp đã bắt đầu phân hóa khi các khó khăn đối với ngành dệt may ngày càng hiện hữu rõ nét hơn.
Theo VITAS, trong 6 tháng cuối năm ngành dệt may Việt Nam còn phải đối mặt với nhiều rủi ro, thách thức trước mắt khi nguy cơ tái bùng phát bởi các biến chủng COVID-19 mới.
Nhiều quốc gia là đối tác thương mại quan trọng của Việt Nam như Trung Quốc, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc)… vẫn đang áp dụng các biện pháp nghiêm ngặt chống dịch, và ảnh hưởng không nhỏ đến chuỗi cung ứng nguyên, phụ liệu và tiêu thụ sản phẩm dệt may Việt Nam.
Bên cạnh đó, lạm phát cao tại các thị trường tiêu thụ dệt may lớn của Việt Nam như Mỹ, EU… cộng với diễn biến phức tạp xung đột Nga - Ukraine khiến giá nguyên, nhiên phụ liệu tăng cao liên tục từ đầu năm đến nay. Cụ thể, giá bông tăng 19,1%; giá dầu thô và giá xăng vẫn diễn biến khó lường; chi phí vận tải cao gấp 3 lần so với bình quân 5 năm trở lại đây… làm cho chi phí của doanh nghiệp tăng khoảng 20 - 25%.
Ngoài ra, bất lợi về tỷ giá với các đối thủ cạnh tranh, tình trạng thiếu lao động sau đại dịch, yêu cầu truy soát nguồn gốc bông, vải, sợi hay xanh hóa dệt may từ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới cũng là những thách thức mà doanh nghiệp dệt may Việt Nam đang phải đối mặt.
CTCP Chứng khoán SSI (SSI Research) ước tính, tăng trưởng doanh thu của các công ty sản xuất dệt may tại Việt Nam sẽ "giảm tốc" trong 6 tháng cuối năm 2022 và năm 2023.
Nhận định trên được đưa ra trên cơ sở các công ty sản xuất hàng may mặc trong nước cho biết các khách hàng đã rút ngắn thời gian đặt trước đơn hàng (ngoại trừ kỳ nghỉ lễ trong quý 4) do lượng hàng tồn kho ở thị trường xuất khẩu ở mức cao và áp lực lạm phát. Trước đây, khách hàng thường đặt hàng trước 6 tháng thì nay chỉ đặt hàng trước 3 tháng.
Bên cạnh đó, các công ty cũng dự kiến chi phí sợi, vải, logistics và nhân công vẫn neo ở mức cao do giá dầu tăng và sự cạnh tranh trên thị trường lao động (chủ yếu với các nhà máy FDI). Điều này tác động tiêu cực đến toàn bộ chuỗi cung ứng hàng dệt may, từ nhà sản xuất đến nhà bán lẻ.
Theo SSI Research, biên lợi nhuận gộp của các công ty sản xuất trong nước tiếp tục bị thu hẹp. Cùng với đó, doanh thu và biên lợi nhuận có thể giảm sút nếu nền kinh tế Mỹ (thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam) suy yếu hoặc áp lực lạm phát cao hơn xảy ra trong 6 tháng cuối năm 2022 và năm 2023.
Cùng chung quan điểm, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) dự phóng nhu cầu hàng dệt may có xu hướng giảm do tình trạng "quá mua" của người tiêu dùng trong năm 2021 và lạm phát cao đang thắt chi tiêu người dân vào các sản phẩm tiêu dùng không thiết yếu.
VDSC cho rằng lợi nhuận các doanh nghiệp ngành dệt may Việt Nam sẽ có sự phân hóa trong nửa cuối năm. Theo đó, 6 tháng cuối năm 2022 sẽ chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt giữa các nhà sản xuất trong nước về cả nguồn nguyên liệu đầu vào lẫn đơn hàng đầu ra trong bối cảnh đơn hàng không còn dồi dào như nửa đầu năm.
Khi đó, các doanh nghiệp có quy mô lớn với tập khách hàng ổn định và sản phẩm thuộc các phân khúc ít bị thắt chặt chi tiêu hơn (ví dụ như sản phẩm liên quan đến thể thao, sản phẩm thuộc phân khúc cao cấp) sẽ có lợi thế cạnh tranh hơn.
