Phát biểu từ Phòng Bầu dục vào thứ Tư, ông Donald Trump cho biết sẽ áp thuế khoảng 100% lên tất cả các loại chip và bán dẫn nhập khẩu. Tuy nhiên, các công ty đang sản xuất hoặc cam kết đầu tư nhà máy tại Mỹ sẽ được miễn trừ thuế.
Ông nhấn mạnh, các hãng như Apple – doanh nghiệp đang sản xuất chip ngay tại Mỹ – sẽ không bị ảnh hưởng. Đây được xem là chiến lược nhằm thúc đẩy sản xuất nội địa, giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng nước ngoài, đặc biệt là từ châu Á.
Dù vậy, chi tiết về mức độ "sản xuất trong nước" bao nhiêu thì đủ điều kiện miễn thuế vẫn chưa rõ ràng, khiến giới chuyên gia lo ngại về khả năng thực thi chính sách.
Một tấm wafer bán dẫn được trưng bày tại Touch Taiwan, một triển lãm trưng bày thường niên ở Đài Bắc, Đài Loan vào ngày 16 tháng 4 năm 2025.
Ai đang chịu thiệt hại từ chính sách thuế mới này?
Các ông lớn ngành bán dẫn Nhật Bản là những cái tên đầu tiên bị ảnh hưởng nặng. Cổ phiếu Tokyo Electron – một trong những nhà sản xuất thiết bị chip hàng đầu – giảm mạnh hơn 5% trước khi hồi nhẹ, chốt phiên vẫn còn giảm gần 3%. Tương tự, Renesas Electronics mất 4% giá trị ngay khi mở cửa, còn Advantest tụt hơn 3%.
Sự lo ngại không chỉ đến từ mức thuế cao mà còn do thiếu thông tin rõ ràng về cách thức áp dụng. Điều này tạo ra cú sốc cho thị trường và khiến giới đầu tư bán tháo cổ phiếu các công ty dễ bị ảnh hưởng.
Dù vậy, một số chuyên gia nhận định rằng đây có thể là cơ hội gián tiếp cho các doanh nghiệp Nhật nếu họ cung cấp thiết bị sản xuất cho các nhà máy chip tại Mỹ – nơi đang được khuyến khích mở rộng.
Vì sao Samsung và TSMC lại được hưởng lợi?
Không giống các công ty Nhật, các "ông trùm" chip Hàn Quốc và Đài Loan lại hưởng lợi từ chính sách mới. Samsung và SK Hynix – hai nhà sản xuất lớn của Hàn Quốc – dường như được miễn trừ nhờ đã đầu tư nhà máy tại Mỹ. SK Hynix thậm chí hồi phục cổ phiếu sau cú giảm đầu phiên.
Cổ phiếu Samsung tăng gần 2,5% sau khi Apple xác nhận sẽ sử dụng chip sản xuất tại nhà máy Samsung ở Texas cho các sản phẩm như iPhone. Đây là minh chứng rõ cho thấy lợi thế khi "đặt chân" tại thị trường Mỹ.
Với TSMC – nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới – cổ phiếu tăng hơn 4% sau thông tin đầu tư khủng tại Mỹ. TSMC đã công bố kế hoạch xây ba nhà máy tại Arizona với tổng vốn lên tới 165 tỷ USD, thể hiện cam kết dài hạn với thị trường Mỹ.
Các tập đoàn lớn được gì từ "cú sốc thuế" của ông Trump?
Theo các chuyên gia, chính sách của ông Trump tuy gây sốc nhưng lại là món quà cho những tập đoàn đủ lớn, có tiềm lực để đầu tư sản xuất ngay trên đất Mỹ. Apple, Nvidia và TSMC là ba cái tên được nhắc tới như những "người thắng cuộc" rõ ràng.
Daniel Newman, Giám đốc điều hành của Futurum Group, cho rằng chính quyền Trump đang nhắm đến những thương vụ lớn, nơi các công ty sẵn sàng chi mạnh để đổi lấy lợi thế cạnh tranh. Ngược lại, các doanh nghiệp nhỏ, không đủ quy mô để mở nhà máy tại Mỹ, sẽ gặp khó và phải thương lượng riêng.
Trong khi thị trường lo lắng, các tập đoàn lớn lại nhìn thấy cơ hội để củng cố vị thế và mở rộng ảnh hưởng toàn cầu từ chính sách "nội địa hóa" của Mỹ.
