Trong hàng tỷ thiên hà, liệu nhân loại có thực sự là nền văn minh tiên tiến duy nhất? Một nghiên cứu mới gây chú ý khi cho rằng có gần 30% khả năng nhân loại trên Trái Đất đang hoàn toàn đơn độc, và sẽ không bao giờ liên lạc được với người ngoài hành tinh.
Ảnh minh họa.
Đây là lập luận của tiến sĩ Veres Antal, phó giáo sư toán học tại Đại học Nông nghiệp Hungary. Trong nghiên cứu của mình, ông cho rằng Trái Đất có thể đang nằm trong một khu vực đặc biệt gọi là "vùng cô độc" (Solitude Zone).
Vậy "vùng cô độc" là gì? Đó là một "cửa sổ" nơi mà xác suất chỉ tồn tại đúng một nền văn minh ở cấp độ công nghệ như chúng ta lại cao hơn cả khả năng có nhiều nền văn minh, hoặc không có nền văn minh nào.
Nghiên cứu này là một nỗ lực mới nhằm giải quyết Nghịch lý Fermi nổi tiếng, với câu hỏi hóc búa rằng: Có hàng trăm tỷ ngôi sao và ít nhất 100 tỷ hành tinh chỉ riêng trong thiên hà của chúng ta, tại sao vũ trụ lại im lặng đến vậy?
Không giống các giả thuyết trước đây (cho rằng sự sống quá hiếm, hoặc người ngoài hành tinh đang cố tình lẩn trốn), tiến sĩ Antal tiếp cận vấn đề dưới góc độ xác suất. Ông lập luận rằng sự cô độc phụ thuộc mạnh mẽ vào mức độ của sự phức tạp của sự sống.
"Đối với sự sống đơn giản, sự cô độc gần như là không thể", ông giải thích. "Nhưng đối với các nền văn minh cực kỳ tiên tiến, sự cô độc lại có thể trở thành kỳ vọng thống kê chủ đạo".
Để một nền văn minh rơi vào "vùng cô độc", yếu tố "xác suất xuất hiện" phải ở mức "vừa đủ". Nghĩa là, các điều kiện cho sự sống phải đủ phổ biến để sự sống nảy mầm ở đâu đó, nhưng cũng phải đủ hiếm hoi để ngăn cản việc nhiều nền văn minh tiên tiến cùng tồn tại một lúc. Theo tính toán của Tiến sĩ Antal, có 29,1% khả năng chúng ta đang ở trong vùng cô độc.
Dựa trên khả năng một nền văn minh có độ phức tạp nhất định sẽ xuất hiện (trục X), các nhà khoa học có thể tính toán khả năng họ là nền văn minh duy nhất tồn tại (trục Y).
Mặc dù con số này nghe có vẻ cao, nhưng đây không phải là tin xấu hoàn toàn cho những người tìm kiếm sự sống ngoài hành tinh. Nghiên cứu chỉ ra rằng, đối với một nền văn minh có độ phức tạp như loài người, không có kịch bản nào mà khả năng "ở một mình" lại vượt quá 50%.
Ngay cả trong kịch bản Trái Đất tới hạn (khả năng cô độc cao nhất), con số cũng chỉ là 30,3%. Điều này có nghĩa là về mặt thống kê, tỷ lệ cược vẫn đang nghiêng về phía chúng ta khi rất có thể nhân loại không phải là loài tiên tiến duy nhất trong vũ trụ bao la này.
