Thông tin nêu tại diễn đàn Chuyển đổi số Việt Nam - châu Á 2023 (Vietnam - Asia DX Summit 2023), tổ chức vào 24-25/5. Tham gia sự kiện, ông Nguyễn Hoàng Minh, Tổng giám đốc Công ty Hệ thống Thông tin FPT (FPT IS) nêu nhiều ý kiến nhằm thúc đẩy triển khai cơ sở dữ liệu quốc gia.
Ông trích dẫn báo cáo từ Google, Temsek & Bain, cho thấy: Việt Nam hiện là quốc gia có nền kinh tế số đạt tốc độ phát triển nhanh nhất trong khu vực Đông Nam Á. Theo ước tính của Bộ Thông tin và Truyền thông, đóng góp của kinh tế số chiếm khoảng 14,26% GDP Việt Nam năm 2022. Trong đó, việc khai thác và sử dụng dữ liệu số một cách thông minh mang đến những mô hình kinh doanh, kinh tế số và giá trị mới.
Tuy vậy, việc khai thác và xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia vẫn còn đó những thách thức. Ông Minh nói, bên cạnh câu chuyện thể chế và hành lang pháp lý, việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia phải đối diện với hai bài toán lớn. Thứ nhất đến từ sự biến đổi liên tục, nhanh chóng của công nghệ - tỷ lệ nghịch với độ trễ trong quá trình xem xét phê duyệt đầu tư công. Làm thế nào để duy trì được tốc độ đầu tư theo kịp được tốc độ của công nghệ, đó là một thách thức rất lớn. Nút thắt thứ hai là bài toán nguồn lực đầu tư công không đủ để đáp ứng nhu cầu sử dụng dữ liệu của xã hội.
Với khó khăn nêu trên, Tổng giám đốc FPT IS khẳng định sự hợp lực từ Chính phủ, địa phương và doanh nghiệp theo mô hình hợp tác công tư (PPP) sẽ là lời giải then chốt.
Đây cũng là quan điểm được Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh tại sự kiện. Ông nói, dữ liệu là nguồn tài nguyên vô tận thúc đẩy sáng tạo và trí tuệ con người. Nhưng để khai thác dữ liệu thì cần có sự vào cuộc không chỉ của Chính phủ mà còn từ các cơ quan, doanh nghiệp. "Chỉ có doanh nghiệp, nhà khoa học mới đóng góp tốt nhất cho việc xây dựng khuôn khổ chính sách về dữ liệu, kinh tế số vì họ là người trong cuộc, nhìn ra được những khó khăn hay xu hướng mới", Phó thủ tướng nhấn mạnh.
Để ví dụ cho hiệu quả mô hình PPP, ông Minh trích dẫn báo cáo PPP Reference Guide của World Bank. Số liệu nghiên cứu cho thấy hình thức này giúp tối ưu chi phí, nguồn lực, rút ngắn thời gian triển khai dự án.
Ông Nguyễn Hoàng Minh đưa ra nhiều đề xuất thúc đẩy triển khai cơ sở dữ liệu quốc gia. Ảnh: FPT IS
Cùng với đó, rất nhiều câu chuyện thành công điển hình trên thế giới theo mô hình PPP đang trở thành nguồn cảm hứng cho các quốc gia nghiên cứu, học hỏi. Tiêu biểu như tại Estonia, Chính phủ song hành cùng tám công ty tư nhân, ngân hàng thương mại triển khai nền tảng X-road để xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung, cung cấp 3.000 dịch vụ công trực tuyến toàn quốc cho 52.000 tổ chức sử dụng hàng ngày.
Hoặc tại Singapore, việc triển khai mô hình PPP trở thành "kim chỉ nam" thúc đẩy kinh tế số. Tiêu biểu với CODEX - nền tảng được chia sẻ giữa các cơ quan chính phủ và khu vực tư nhân, hướng tới mục tiêu phát triển các dịch vụ số tốt hơn, nhanh hơn, tiết kiệm chi phí hơn. Năm 2022, mô hình hợp tác nhà nước và doanh nghiệp này đã tạo 60 triệu USD giá trị kinh tế. Nếu nhìn con số 60 triệu USD trên dân số 5,6 triệu người dân Singapore, đây là nguồn lực không hề nhỏ.
Tiếp tục tham gia phiên khai mạc "Mô hình hợp tác công tư trong xây dựng và khai thác dữ liệu số", ông Minh đưa ra nhiều đề xuất nhằm đẩy nhanh quá trình hoàn thiện cơ sở dữ liệu.
Đầu tiên, Tổng giám đốc FPT IS đề xuất xây dựng kiến trúc dịch vụ công trong đó phân tách được các dịch vụ do chính phủ và doanh nghiệp cung cấp. Tiếp đó, ông nêu cần thành lập cơ quan chuyên trách quốc gia về hợp tác công tư cho ngành công nghệ thông tin. Thứ ba, ông mong sẽ có thí điểm cơ chế cho phép doanh nghiệp được cung cấp một số dịch vụ từ các cơ sở dữ liệu quốc gia để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Tập đoàn FPT nói chung và FPT IS nói riêng là đơn vị công nghệ tiên phong chuyển đổi số tại Việt Nam. Đến nay, doanh nghiệp đã song hành cùng chính phủ, địa phương triển khai công nghệ trong hơn 30 năm, tại hơn 25 tỉnh thành như Bắc Giang, TP HCM, Hà Giang, Lào Cai...
Kết quả nổi bật có dự án xây dựng Kho dữ liệu dùng chung TP HCM. Qua đó, địa phương tự động hóa quy trình thu thập và xử lý dữ liệu, tự động hóa hệ thống báo cáo, giúp tích hợp và cập nhật liên tục 60 cơ sở dữ liệu, chia sẻ liên tục 40 cơ sở dữ liệu giữa nhiều đơn vị khác nhau. Song song, báo cáo về sức khỏe của doanh nghiệp tại TP HCM được cập nhật định kỳ (mỗi tuần một lần).
Trong câu chuyện chuyển đổi số tại Lào Cai, FPT IS cùng lãnh đạo địa phương xây dựng chiến lược số cho tỉnh. Đơn vị đưa ra đề xuất phân định rõ các dữ liệu địa phương cần xây dựng, hình thành cơ sở dữ liệu dùng chung trên cơ sở đồng bộ cơ sở dữ liệu quốc gia đã và triển khai, đề xuất các nhóm thông tin cần hình thành. Nhận định về hiệu quả, lãnh đạo tỉnh đánh giá chiến lược số này đã giúp tỉnh khai thác, xây dựng kho dữ liệu chuẩn; tích hợp, chia sẻ trên hệ thống LGSP địa phương, góp phần quan trọng trong quá trình phân tích, dự báo, định hướng phát triển chương trình chuyển đổi số của lãnh đạo tỉnh.
"Với thế mạnh công nghệ trong mảng dữ liệu, kinh nghiệm am hiểu bài toán chuyển đổi số cùng nhiều tỉnh thành trên cả nước, chúng tôi cam kết song hành cùng Chính phủ, địa phương thúc đẩy triển khai cơ sở dữ liệu theo tiêu chí đúng - đủ - sạch - sống", ông Minh khẳng định.
Tại triển lãm Vietnam - Asia DX Summit 2023, FPT IS cũng giới thiệu hàng loạt giải pháp tiêu biểu thuộc hệ sinh thái chuyển đổi số Made by FPT IS trong cả ba trụ cột gồm Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Các sản phẩm gồm: Giải pháp chống giả mạo xác thực số - FPT.IDCheck, Thiết bị xác thực thẻ CCCD gắn Chip - FPT.IDReader, Giải pháp tự động hóa quy trình nghiệp vụ RPA - akaBot.
